شنبه 17 آذر 1403
یكی از نیازهای صنعت برق كشور، تهیه و تدوین نظام‌های فنی و اجرایی در قالب استانداردها، دستورالعمل‌ها، آئین‌نامه‌ها و سایر الزامات فنی جهت استاندارد و یكسان نمودن كلیه فعالیت‌های فنی، مهندسی و اجرایی است. در این راستا لازم است با برنامه‌ریزی مناسب جهت تدوین این نظام‌ها، مستندات لازم تهیه شده و در اختیار ذی‌نفعان قرار گیرد.
نظر به ضرورت ارتقای کیفی و افزایش بهره‌وری در فرآیندها، سیستم‌ها، تجهیزات و نرم‌افزارها و با توجه به پیشرفت فناوری در صنعت برق، به‌کارگیری، ارتقاء و اشاعه استانداردها از الزامات برنامه‌های توسعه‌ای وزارت نیرو می‌باشد. از این رو، جهت هماهنگی لازم در امور سیاست‌گذاری، تدوین و اجرای استانداردها، نظام‌نامه بازنگری‌شده استانداردهای صنعت برق از سوی وزارت نیرو ابلاغ گردید. بر اساس این نظام‌نامه، فعالیت‌های مرتبط با نیازسنجی، انتخاب، تدوین، بازنگری و الحاقیه استانداردها بر عهده پژوهشگاه نیرو قرار داده شده است و پژوهشگاه نیرو بازوی اصلی و اجرایی در این حوزه‌ها می‌باشد. در این راستا، طرح حاضر جهت پوشش فعالیت‌های مذکور در حوزه انتقال برق تعریف شده است.
در اسناد بالادستی از جمله نظام‌نامه مدیریت و راهبری پژوهش و فناوری وزارت نیرو، توسعه و ترویج استاندارد، تأمین خدمات آزمایشگاهی و پایش و نظارت بر رعایت استانداردها و حفظ کیفیت در کلاس جهانی از وظایف پژوهشگاه نیرو قلمداد شده است. هم‌چنین در راستای تحقق چشم‌انداز پژوهشگاه نیرو به عنوان مؤسسه‌ای دانش‌بنیان با اعتبار جهانی و پیشرو در نوآوری‌های صنعت برق و انرژی، سازمان‌دهی نهاد متولی آزمون، بازرسی و استاندارد نیرو، توسط هیأت امناء بر عهده پژوهشگاه نیرو قرار داده شده است. در همین راستا مرکز آزمون، بازرسی و استاندارد نیرو (آبا نیرو) در پژوهشگاه نیرو تأسیس و شروع به فعالیت نموده است.
از طرفی نظام‌نامه استانداردهای صنعت برق در سال 1396 تدوین شده است. بر اساس این نظام‌نامه، فعالیت‌های مرتبط با نیازسنجی، اولویت‌بندی، تدوین، بازنگری و الحاقیه استانداردها بر عهده پژوهشگاه نیرو قرار داده شده است و پژوهشگاه نیرو بازوی اصلی و اجرایی در این حوزه‌ها می‌باشد
"طرح جامع نیازسنجی، اولویت‌بندی، تدوین، بازنگری و الحاقیه استانداردهای حوزه انتقال برق" جهت تحقق اهداف نظامنامه استاندارد و مرکز آبانیرو در حوزه انتقال برق تعریف شده است. این موضوع در جلسه مورخ 08/03/98 هیأت رئیسه با محوریت مرکز آبانیرو مطرح شده است و طرح فوق‌الذکر به همراه سه طرح دیگر با عناوین مشابه در حوزه‌های تولید، توزیع و انرژی به تصویب رسیده است.
  • احصاء استانداردهای مورد نیاز در عرصه انتقال برق با اتکاء به روش‌های علمی و تجربی
  • اولویت‌بندی استانداردهای مورد نیاز بر اساس شاخص‌ها و معیارهای مناسب
  • تنظیم و ارائه فهرست اولویت‌بندی شده از نیازهای استاندارد و اخذ تأیید کمیته راهبری مربوطه و تصویب شرکت مادر تخصصی ذیربط
  • تهیه نقشه راه و برنامه تدوین، بازنگری و الحاقیه استانداردهای مورد نیاز که به تصویب شرکت مادر تخصصی ذیربط رسیده‌اند
  • تعیین شرح خدمات، زمان‌بندی و برآورد هزینه تدوین، بازنگری و الحاقیه استانداردهای مورد نیاز
  • انتخاب مدیران واجد شرایط جهت انجام پروژه‌های تدوین، بازنگری و الحاقیه استانداردهای مورد نیاز از طریق فراخوان یا روش‌هایی که با قوانین و مقررات موضوعه کشور انطباق دارند.
  • نظارت و ارزیابی دوره‌ای از روند پیشرفت پروژه‌های تدوین، بازنگری و الحاقیه استاندارد و ارائه نتایج در کمیته راهبری و اخذ تأیید کمیته راهبری
  • هماهنگی جهت ارائه پیش‌نویس استانداردهای تدوین شده به کمیته کارشناسی انتقال با هدف تأیید استانداردهای مذکور
  • هماهنگی جهت ارائه استانداردهای مورد تأیید کمیته کارشناسی به کمیته تصویب با هدف ابلاغ استانداردها به عنوان استانداردهای کارخانه‌ای و ملی
  • بازنگری و اجرای دوره‌ای مراحل قید شده در بندهای 1 تا 4
سند اساسی مرتبط با این طرح نظام‌نامه استانداردهای صنعت برق است. با توجه به تأثیر راهبردی صنعت برق بر عملکرد مطلوب فرآیندهای فنی- مهندسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و به منظور مشارکت در بهبود سطح هم‌افزایی میان بازیگران صنعت برق کشور از طریق مدیریت نیازسنجی، تدوین، تصویب، استقرار، نظارت عالیه بر اجرا و کاربرد و بهبود مداوم استانداردها و مقررات فنی در صنعت برق کشور و با تأکید بر نقش استانداردها و مقررات فنی در نیل به خودکفایی و ارتقای کیفیت در جهت رعایت منافع مصرف‌کنندگان، نظام‌نامه استانداردهای صنعت برق تعریف شده و در سال 1396 توسط وزیر محترم نیرو ابلاغ شده است.