شنبه 17 آذر 1403
سیستم کنترل جزء جدائی‌ناپذیر و بسیار مهم در تمام واحدهای صنعتی از جمله نیروگاه‌ها می‌باشد که با پیشرفت فناوری، سیستم‌های کنترل نیز متحول شدند. هر چند اصول اولیه طراحی تغییرات کمتری داشته است ولی طی همین مدت، تکنولوژی پیاده¬سازی سیستم کنترل و تجهیزات مرتبط کاملاً دگرگون شده‌ و از سیستم کنترل نیوماتیک و نیمه خودکار به سیستم‌های الکترونیکی و هوشمند ارتقاء یافته به طوری که تحول تجهیزات کنترلی چندین برابر تجهیزات اصلی مکانیکی نیروگاه می‌باشد. از طرفی توسعه صنعت نیروگاهی در سال‌های اخیر و رشد تعداد نیروگاه¬های نصب شده و همچنین توجه به دورنمای رشد مصرف برق، الزام نصب نیروگاه¬های بیشتر را ایجاب می‌کند. بهمین دلیل نیاز به ایجاد توانمندی در طراحی، ساخت و بروزرسانی سیستم کنترل نیروگاه نیز به شدت احساس می‌شود. به خصوص با توجه به مشکلات عدیده در این زمینه در سطح نیروگاه¬های کشور و عدم پاسخگویی شرکت‌های تأمین کننده خارجی، در این خصوص و در راستای سیاست ‌های کلان و برنامه¬ های توسعه پژوهش وزارت نیرو این طرح با هدف تدوین برنامه و طرح‌ های پژوهشی مناسب برای ایجاد توانمندی لازم برای طراحی و ساخت و بروزرسانی سیستم‌های کنترل نیروگاه انجام می شود.
در سال 1393، اجرای پروژه "تدوین سند راهبردی طراحی سیستم‌های کنترل نیروگاه‌ها" از سوی وزارت نیرو به پژوهشگاه نیرو ابلاغ گردید. در سال 1394 با تشکیل کمیته راهبری سند متشکل از متخصصین صنعت و دانشگاه، نتایج حاصل از پروژه مذکور، به صورت نقشه راه توسعه فناوری طراحی سیستم‌های کنترل نیروگاهی استخراج شد. طرح‌های نهایی مستخرج از این سند به شرح زیر است:
  • طرح طراحی سیستم‌های کنترل نیروگاه سیکل ترکیبی
  • طرح طراحی سیستم‌های کنترل نیروگاه‌های تجدید پذیر
  • طرح بروزرسانی سیستم‌های کنترل نیروگاه‌ها
در راستای سیاست‌ها و اهداف کلان وزارت نیرو، تأمین مطمئن و پایای انرژی الکتریکی و افزایش راندمان نیروگاه‌ها، جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، توانمندی طراحی، ساخت و تعمیرات و عیب یابی سیستم‌های کنترل نیروگاهی، مبتنی بر فناوری‌های روز را دارا بوده و با جایگاه مناسب در میان 20 کشور برتر جهان پاسخگوی نیازهای بازارهای داخلی و صادراتی خود می‌باشد.
راهبرد اصلی این سند، برنامه توسعه و تحقیق سیستم‌های کنترل نیروگاهی است. همچنین براساس اهمیت میزان انطباق با اهداف راهبردی، ارزش افزوده مورد انتظار و وجود مزیت رقابتی، راهبردهای نهایی به شرح زیر در نظر گرفته شده است:
  • راهبرد کلان1: توسعه فناوري عملکردی سیستم‌های کنترل نیروگاهی
  • راهبرد کلان2: توسعه فناوری طراحی و ساخت سیمولاتور نیروگاهی
  • راهبرد کلان3: توسعه فناوری اجرا و پیاده‌سازی سیستم‌های کنترل نیروگاهی
اهداف تعيين شده برای تحقق چشم‌انداز اين سند به شرح زير می‌باشد:
  • طراحی و ساخت سیستم‎های کنترل بر اساس فناوری DCS جهت استفاده در نیروگاه‎های حرارتی و تعمیم به سایر نیروگاه‌ها و صنایع فرایندی از جمله صنایع نفت و گاز، سیمان، فولاد و ...
  • تامین نیاز بازار داخلی و ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت توسعه بازارهای صادراتی
  • بسط و توسعه سرمایه‌گذاری در فناوری سیستم کنترل نیروگاهی با تاکید بر مشارکت بخش خصوصی و بکارگیری شرکت‌های دانش بنیان
  • تحقق پیشرفت فناورانه با تاکید بر موارد زیر:
    • • بومی‎سازی فرآیندهای تولید
    • • سرمايه گذاری و تعامل موثر با دانشگاه‌ها و مراكز تحقیقاتی
    • • سرمایه‎گذاری در R&D